
Na początku wakacji przypomnimy nagranie ze słowami ks. Tadeusza Fedorowicza o przyrodzie i pięknie świata. Zamiast wprowadzenia tym razem proponujemy stronę Jego notatek z Kazachstanu, dokonanych latem 1942, czyli podczas Jego pobytu wśród Polaków wcześniej tam zesłanych. Większość notatek dotyczy dat, miejsc, zdarzeń i osób, ta jednak jest szczególnym zachwytem nad pięknem świata.
Ks. Tadeusz Fedorowicz, Notatki z Kazachstanu, 17 XII 1941-17 II 1943
Poniższy tekst pomiędzy wpisami datowanymi 26-28 VII [1942] a 22 VIII 1942:
Kwiaty w Kazachstanie: w stepie. Po śniegu wiosną: żółte duże margerytki ”podśnieżniki”, jaskry, złote gwiazdeczki, złocienie pełne tłuste, białe gwiazdki, ciemnolila dzwoneczki w górę otwarte, storczyki różowe z bordową plamą, tulipany białe i żółte, migdały, biały bez b. pachnący. Piwonie czerwone puste, niebieskoliliowe czterolistne z żółtymi środkami: „kałakolczyki”, potem przekwitłe „carskie kudry” – kule srebrne jak peruki. Storczyki łąkowe, srebrnolistna wysoka wyka, kwiat kremowy (kiść) przekwitły z ciemną peruką jak kropidło, żółte wysokie jakby małe słoneczniki z kwiatem w górę, ślaz różowy, białe malwy, niebieskie i lila ostróżki, słodki korzeń – kiść bladolila, to co u Mamy w ogrodzie dwa krążki z poczwórnym nasieniem jak bułka żydowska, różowe i białe kaprifolium, irysy liliowe niskie i żółte wysokie, rodzaj pełnej piwonii morelowopomarańczowej, groszki: różowy, czerwonoceglaste z cielistymi liśćmi, powoje. Fiołki białe i liliowe. Bazie wierzby i białodrzewu, łoziny, trawy różne: „ogony Saidy” – „szełkowaja trawa”, nieśmiertelniki ze skał biało-różowe (Mała Bukoń), drobne liliowo-niebieskie (szczególnie je lubię), ciemnoczerwone kulki, osty różne: liliowe, żółte, kremowe. Karagan: żółty (fasolowaty), różowy (hreczkowaty), biały (gwiazdeczki), róże – od białych do ciemnoróżowych, drobne niebieskie kitki, drobne srebrne kudry z zielonożółtych kwiatków pnących, różne żółte i białe baldachimy.
Czeremcha, kalina, tarnina, poziomki – „kłubieniki”, maliny, ożyny, rumbarbarum, porzeczki czerwone i czarne, „mgiełki” – spirea – kilimowce (?) kremowe i białe, tłuste kapustki jak na „Ostrej Skale”, kwitnące żółtymi kitami, złote gwiazdki w Kamionce na skałach, liście kłujące, pachnące selerami, dziewanna, dziki czosnek, asparagusy, różne dzwoneczki, chmiel, niebieskie suche „mikołajki”, kity szuwarów, cykoria – podróżnik, zielone kuliste krzaki (peruki), kolące z kolącymi nasionami zasychające na żółtawo-biało, wiatr je wyrywa i pędzi po stepie tzw. perekatipole – pięknie się palą (w Romanówce pod Kokpektami). Coś jak kaktusy (w stepie) z tłustymi listkami i z nasieniem skręconym w spiralkę w przejrzystej osłonce.
Pająki: Tarantule (z małymi na plecach), zielone, białe, czarne, czerwone; terakota z czarnymi kropkami, małe z olbrzymimi nogami; „makrusze” – stonogi; skoczki pustynne (małe kangury) z płaskimi ogonami; suśliki. Żurawie, kaczki dzikie. Wilki, białe zające. Mrówki bez kopców mrowisk, przenoszące jaja z innych dziur; zimorodki. Jastrzębie srebrne z końcami skrzydeł czarnymi, dużo dudków, niby słowiki, kulony, kuliki, dzięcioły, orzeł, rodzaj kuropatw z czerwonymi ogonami. Mały gad („smok”) w stepie, długości około 8 cm. „Traszka” popielatoszary – jaszczurkowaty. Szybko biega, a napadnięty przeze mnie, podnosi głowę i szeroko rozdziawia czarną wewnątrz gębę.